Το Συμβούλιο της Επικρατείας ακυρώνει δασικούς χαρακτηρισμούς σε κατοικημένες περιοχές – Τι σημαίνει η απόφαση για πολίτες, δήμους και υπηρεσίες

Μια ιδιαίτερα σημαντική απόφαση εξέδωσε πρόσφατα το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), φέρνοντας ανακούφιση σε χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων σε παλιούς οικισμούς που υφίστανται από πριν το 1923. Η απόφαση ακυρώνει τον δασικό χαρακτηρισμό εκτάσεων που βρίσκονται εντός κατοικημένων περιοχών, ακόμα κι αν δεν διαθέτουν εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, θέτοντας τέλος σε πολυετή διοικητική αυθαιρεσία.

Οι οικισμοί προ του 1923 δεν χρειάζονται ρυμοτομικό σχέδιο

Το ΣτΕ επισημαίνει με σαφήνεια ότι οι οικισμοί που προϋφίστανται του 1923 δεν είναι απαραίτητο να διαθέτουν πολεοδομικό σχέδιο για να αναγνωριστούν ως τέτοιοι. Η ύπαρξή τους μπορεί να αποδειχθεί με ιστορικά έγγραφα, παλαιούς χάρτες, απογραφές, διοικητικές αποφάσεις και άλλα στοιχεία που τεκμηριώνουν την οργανωμένη ανθρώπινη παρουσία.

Αυτό σημαίνει ότι χιλιάδες κατοικίες που είχαν κατασκευαστεί νόμιμα σε τέτοιες περιοχές, αλλά αντιμετώπισαν δασικούς χαρακτηρισμούς ελέω ασάφειας της νομοθεσίας, αποκαθίστανται θεσμικά.

Η απόφαση έρχεται να μπλοκάρει την πρακτική των δασικών υπηρεσιών να χαρακτηρίζουν ως “δασικές” εκτάσεις σε παλιούς, κατοικημένους οικισμούς, με μόνο κριτήριο παλιές αεροφωτογραφίες. Το Ανώτατο Δικαστήριο υπογραμμίζει ότι η πραγματική και συνεχής χρήση της γης υπερισχύει οποιασδήποτε ερμηνείας που βασίζεται αποκλειστικά σε εικόνες ή τεχνικές ενδείξεις.

Με απλά λόγια, αν υπάρχει ζωή, δρόμος και νόμιμη οικοδομική δραστηριότητα, δεν μπορεί να μιλάμε για δάσος.

Προστασία της νομιμότητας και της διοικητικής συνέπειας

Το ΣτΕ τονίζει επίσης την ανάγκη για συνέπεια των διοικητικών αρχών: όταν ένα κράτος δίνει οικοδομικές άδειες, αναγνωρίζει τίτλους ιδιοκτησίας και εγγράφει ακίνητα στο Κτηματολόγιο, δεν μπορεί στη συνέχεια να τα χαρακτηρίζει ως δασικά.

Αυτή η παρατήρηση θωρακίζει θεσμικά τους πολίτες απέναντι σε αντιφατικές αποφάσεις διαφορετικών κρατικών υπηρεσιών και ερμηνεύεται ως σαφές μήνυμα υπέρ της χρηστής διοίκησης.

Τι σημαίνει για πολίτες και τοπική αυτοδιοίκηση

Η απόφαση ανοίγει τον δρόμο για:

• Ακύρωση δασικών χαρακτηρισμών σε παλιούς οικισμούς, με κατάλληλη τεκμηρίωση.
• Αναγνώριση οικιστικών περιοχών που παρέμεναν “στον αέρα” επί δεκαετίες.
• Διεκδίκηση δικαιωμάτων δόμησης και χρήσης γης, χωρίς την απειλή της «δασικής» αμφισβήτησης.
• Διευκόλυνση των Δήμων στην οριοθέτηση και ανάπτυξη των παλαιών τους οικισμών, χωρίς να χρειάζονται εξαντλητικές νέες μελέτες.

Η απόφαση εναρμονίζεται με τη νομολογία και τις ρυθμίσεις που διαμορφώθηκαν με το Προεδρικό Διάταγμα 194/2025, το οποίο κατηγοριοποιεί τους παλιούς οικισμούς σε ζώνες (Α, Β, Β1). Αποτελεί δε εργαλείο για πολίτες και νομικούς, ώστε να προστατεύσουν τις περιουσίες τους σε περιοχές με παραδοσιακό χαρακτήρα.

Οι Δήμοι καλούνται τώρα να επανεξετάσουν τις περιοχές αρμοδιότητάς τους και να συνεργαστούν με τις υπηρεσίες ώστε να εξασφαλιστεί πλήρης συμμόρφωση με τη νέα κατεύθυνση που έθεσε το ΣτΕ.

Η απόφαση του ΣτΕ αποτελεί δικαίωση για χιλιάδες πολίτες που επί χρόνια βρίσκονταν αντιμέτωποι με διοικητικές παλινωδίες. Προστατεύει την ιστορική ταυτότητα των παλαιών οικισμών, αποκαθιστά τη λογική στη χρήση γης και επαναφέρει την εμπιστοσύνη στο κράτος δικαίου.

Για την τοπική αυτοδιοίκηση, είναι μια πρόκληση και ευκαιρία: να προχωρήσει άμεσα σε ξεκαθάρισμα των ορίων, προστασία των ιδιοκτησιών και ορθολογική πολεοδομική ανάπτυξη.

Διαβάστε την απόφαση ΕΔΩ

Πηγή: https://www.myota.gr/