Η Σουηδία έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά καθημερινού καπνίσματος στην Ευρώπη. Υπολογίζεται πως μόλις το 5% του πληθυσμού είναι καπνιστές, με τα ποσοστά νοσημάτων που σχετίζονται με τον καπνό, όπως ο καρκίνος του πνεύμονα και οι καρδιαγγειακές ασθένειες να έχουν μειωθεί αισθητά.

Και μπορεί στη σκανδιναβική χώρα να εφαρμόζονται αυστηροί νόμοι για το κάπνισμα, όμως η μεγάλη πλειοψηφία των καπνιστών στράφηκε σε εναλλακτικά προϊόντα και κυρίως στο snus (ένα είδος προϊόντος καπνού χωρίς καύση που προέρχεται από τη Σουηδία, τοποθετείται μεταξύ του άνω χείλους και του ούλου με την απορρόφηση της  νικοτίνης να γίνεται μέσω του βλεννογόνου του στόματος), αποτελεί ένα μοναδικό παράδειγμα για τη δημόσια υγεία όσον αφορά τη μείωση της βλάβης από τον καπνό.

Αν και το snus δεν είναι ακίνδυνο, καθώς περιέχει νιτροζαμίνες και μπορεί να προκαλέσει τοπικό στοματικό ερεθισμό, οι επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν πως η συνολική έκθεση σε καρκινογόνες ουσίες είναι σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με το κάπνισμα.

Στην ενημερωτική εκδήλωση με τίτλο "Εναρμονίζοντας καινοτομία και υπευθυνότητα" που διοργάνωσε η PMI, παρουσιάστηκαν οι τελευταίες εξελίξεις γύρω από τα pouches νικοτίνης – μια νέα κατηγορία προϊόντων που υπόσχεται μείωση της βλάβης σε σχέση με το παραδοσιακό κάπνισμα, καθώς και το πρόγραμμα αποτροπής πρόσβασης ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης.

Όπως επεσήμανε ο Σταμάτης Ευσταθίου, ειδικός παθολόγος και διευθυντής στο Κέντρο Πρόληψης Καρδιαγγειακών Νόσων ΤΥΠΕΤ, η εμπειρία της Σουηδίας με το snus, ενέπνευσε την ανάπτυξη νέων προϊόντων χωρίς καύση, όπως τα νικοτινούχα pouches ή σακουλάκια νικοτίνης, που δεν περιέχουν φύλλα πραγματικού καπνού, όμως παρέχουν νικοτίνη η οποία περιέχεται μέσα στο pouch και απορροφάται μέσω του βλεννογόνου του στόματος. Παρότι η μακροχρόνια χρήση τους και η επίδρασή τους στη δημόσια υγεία παραμένουν υπό διερεύνηση, τα πρώτα δεδομένα δείχνουν ενθαρρυντικές ενδείξεις.

Η προστασία των νέων, όμως, είναι εξίσου σημαντική: ετήσιες έρευνες στις ΗΠΑ καταδεικνύουν αύξηση της πειραματικής χρήσης τέτοιων προϊόντων σε εφήβους, γεγονός που επιβάλλει αυστηρούς μηχανισμούς ελέγχου.

Ο κ. Ευσταθίου υπογράμμισε ότι απαιτείται συστηματική παρακολούθηση, επιστημονική αξιολόγηση και ρυθμιστικό πλαίσιο που θα ενισχύει τη χρήση αυτών των προϊόντων αποκλειστικά από ενήλικους καπνιστές, αποτρέποντας την πρόσβαση των ανηλίκων.

"Η εμπειρία του snus δείχνει πως η μετάβαση σε προϊόντα χωρίς καύση μπορεί να μειώσει σημαντικά τη βλάβη στους ενήλικους καπνιστές", τόνισε, προσθέτοντας ότι τα pouches νικοτίνης "αποτελούν την πιο πρόσφατη εξέλιξη αυτής της προσέγγισης, συνδυάζοντας μειωμένο τοξικολογικό προφίλ σε σχέση με το snus. Όμως απαιτείται η ύπαρξη του κατάλληλου ρυθμιστικού πλαισίου σε συνδυασμό  με αυστηρή παρακολούθηση και έλεγχο της αγοράς για να αποτραπεί η χρήση τους από εφήβους και παιδιά".

Πως τα νικοτινούχα pouches μπορούν να μειώσουν τη βλάβη από τον καπνό

Ο Francois Hirt, Director EA Oral Smokeless Category, PMI, παρουσίασε τα πλέον πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με τη χρήση των νικοτινούχων pouches, τα οποία αποτελούν προϊόντα χωρίς καύση και χωρίς καπνό, παρέχοντας νικοτίνη μέσω του στοματικού βλεννογόνου.

Η διαθέσιμη βιβλιογραφία δείχνει πως τα pouches νικοτίνης περιέχουν πολύ λιγότερες βλαβερές ουσίες σε σχέση με όχι μόνο με το παραδοσιακό τσιγάρο αλλά και το snus. Συμφώνα μάλιστα, με την άδεια κυκλοφορίας που έλαβαν τα pouches νικοτίνης της Philip Morris International από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) τα προϊόντα αυτά μειώνουν το κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και άλλων νοσημάτων σε σχέση με το κάπνισμα. 

Ο Francois Hirt υπογράμμισε ότι η επιτυχία αυτού του μοντέλου βασίζεται όχι μόνο στην καινοτομία, αλλά και σε ισχυρό ρυθμιστικό πλαίσιο που διασφαλίζει την υπεύθυνη διάθεση, σε συνδυασμό με εκπαίδευση και ενημέρωση των καταναλωτών.

Η ανάγκη για νομοθετική αυστηρότητα και υπεύθυνη αγορά

Οι ομιλητές συμφώνησαν πως η καινοτομία χωρίς υπευθυνότητα δεν αρκεί. "Το ζήτημα είναι να φτάσουν τα προϊόντα στα σωστά άτομα", όπως τονίστηκε στην επιστημονική εκδήλωση και θεωρείται απαραίτητη η σαφής νομοθεσία και η κρατική παρακολούθηση της χρήσης και της διάθεσης καπνικών προϊόντων, ώστε να αποφευχθεί η διάθεση σε ανηλίκους ή μη καπνιστές. Η αγορά οφείλει να λειτουργεί εντός αυστηρού πλαισίου, με διαφάνεια και υπευθυνότητα.

Ο Γιάννης Μαστροκώστας, Senior Manager Corporate Affairs South Europe Cluster PMI, Κύπρος,  επεσήμανε χαρακτηριστικά: "Όταν στα χέρια ενός ανήλικου φτάνει ένα προϊόν καπνού ή νικοτίνης, κάτι δεν πάει καλά". Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της MRB, το 92% των πολιτών θεωρεί πως η αποτροπή διάθεσης καπνικών προϊόντων σε ανήλικους είναι ευθύνη όλων – πολιτείας, επιχειρήσεων και κοινωνίας.

Η νέα πρωτοβουλία της Παπαστράτος "Είναι στο χέρι μας να μην είναι στο χέρι τους" που ξεκίνησε το Σεπτέμβριο και έχει στόχο την αποτροπή της πρόσβασης των ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης, βασίζεται σε τρεις θεμελιώδεις πυλώνες: στην εφαρμογή υπεύθυνων πρακτικών σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, στην κοινωνική ευαισθητοποίηση και ενημέρωση και στην αξιοποίηση της τεχνολογικής καινοτομίας.

Τα πρώτα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, καθώς οι λιανοπωλητές ανταποκρίθηκαν θετικά, ενώ τον Δεκέμβριο ξεκινά και πρόγραμμα εκπαίδευσης για τη σωστή εφαρμογή των υπεύθυνων πρακτικών.

Πηγή: https://www.capital.gr/